Ράσα, σκάνδαλα και χρήμα

Ράσα, σκάνδαλα και χρήμα

«Oἱ δὲ βουλόμενοι πλουτεῖν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμὸν καὶ παγίδα καὶ ἐπιθυμίας πολλὰς ἀνοήτους καὶ βλαβεράς, αἵτινες βυθίζουσι τοὺς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καὶ ἀπώλειαν» (Α΄ Τιμ., 6, 9)

Ελληνική οικονομία 2010: κατάσταση θλιβερή και αποκαρδιωτική. Οικονομικά σκάνδαλα με πρωταγωνιστές πολιτικούς, απλούς πολίτες, ιερείς… Εξέχουσας σημασίας, για διάφορους και διαφορετικούς λόγους, τα σκάνδαλα στους κόλπους της Εκκλησίας. Κυρίως γιατί η θέση και η συμβολή του κλήρου και της Εκκλησίας στην οικονομία της χώρας είναι κατά κάποιο τρόπο σαν την πίστη στον Θεό...σε όλους είναι γνωστή, κάποιοι φαίνεται να την ασπάζονται και κάποιοι την αρνούνται, είτε διστακτικά είτε πεισματικά. Ωστόσο το τρίπτυχο κράτος-εκκλησία-οικονομία είναι μια ιστορία χρόνων, όχι πρόσφατη.

Η φορολογική ‘‘ασυλία’’ της Εκκλησίας, της οποίας την περιουσία για πολλά χρόνια δεν άγγιζαν οι φόροι ενώ τα λογιστικά της βιβλία έμεναν να σκονίζονται στα συρτάρια, απειλήθηκε για πρώτη φορά το 1945 όπου με νόμο υποχρεούται να εισφέρει στο κράτος το 25% των ακαθάριστων εσόδων της. Παράλληλα το κράτος υποχρεώθηκε να καταβάλλει τους μισθούς των κληρικών. Η μισθοδοσία συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Με την υποχρέωση της εκκλησίας προς τον κρατικό προϋπολογισμό τι γίνεται;

Τα χρόνια που ακολούθησαν, θεσπίστηκαν και άλλοι νόμοι με στόχο την φορολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας ενώ το 25% του 1945 αυξήθηκε σε 35%. Πάραυτα, η Εκκλησία και οι ιερείς συνέχιζαν την φοροδιαφυγή με ποικίλες μεθόδους, όπως με την απόδοση μεγάλου μέρους της περιουσίας τους στις δωρεές έως και το 2004 όπου καταργήθηκε και ο προαναφερόμενος φόρος, με τον οποίο ουσιαστικά θα συγκεντρωνόταν το ποσό που δαπανά το κράτος για την μισθοδοσία των κληρικών. Οι ιερείς ανήκουν στο δημόσιο, οπότε σύμφωνα και με το μισθολόγιο του δημοσίου τα χρήματα που παίρνουν αντιστοιχούν στον βασικό μισθό με διαφοροποιήσεις ανάλογα με την εκπαίδευση και τα έτη υπηρεσίας. Από πού και πως ωστόσο δημιουργήθηκαν αυτές οι περιουσίες; Σύγχρονο θαύμα;

«ῥίζα γὰρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία, ἧς τινες ὀρεγόμενοι ἀπεπλανήθησαν ἀπὸ τῆς πίστεως καὶ ἑαυτοὺς περιέπειραν ὀδύναις πολλαῖς» (Α΄ Τιμ., 6, 10)

Φθινόπωρο 2008: εγένετο Βατοπέδι. Για τη ακρίβεια απλώς ξεσκεπάστηκε το μεγαλύτερο οικονομικό σκάνδαλο με εμπλεκόμενους πολιτικούς και αντιπροσώπους του Θεού και της Εκκλησίας. Ένα γεγονός που αποτέλεσε πλήγμα για την χώρα, καθώς και την ήδη σαθρή εικόνα της στον διεθνή χώρο Η δράση των εμπλεκομένων υπήρχε καιρό. Αρκετό ώστε κάθε φορά που ανακαλούμε το σκάνδαλο η σκέψη να συνοδεύεται από εκατομμύρια ευρώ. Θύμα το κράτος, οι φορολογούμενοι πολίτες και πολλές υπολήψεις… Για συνειδήσεις δεν γνωρίζω.

Ιστορικά, οι ιερείς δεν ήταν άγιοι. Ο Χριστός δίωκε τους ιεροκήρυκες και ζητούσε από τον λαό να ψάχνει την αλήθεια. Και η εκκλησία ήταν αυτή που στάθηκε στο κράτος σε δύσκολες περιόδους. Τόσο κατά την Επανάσταση του 1821 όσο και αργότερα, με την Μικρασιατική καταστροφή η Ορθόδοξη εκκλησία παραχώρησε οικιοθελώς μεγάλο μέρος από τη περιουσία της, επέτρεψε την καταστροφή του χρυσού για την παρασκευή πολεμοφοδίων και έγινε το αποκούμπι του αποκαμωμένου και εξαθλιωμένου λαού… και του κράτους.

Φτάνοντας στο σήμερα, μερίδα ανθρώπων, στην πλειοψηφία πιστών, υποστηρίζει πως τα λεφτά που παίρνουν οι ‘παπάδες’ αποτελούν τα χρήματα που απέσπασε το κράτος όταν είχε ανάγκη καθώς και η οικονομική βοήθεια της Εκκλησίας προς αυτό, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Όλα αυτά τα εκκλησιαστικά σκάνδαλα, τα πολυτελή αυτοκίνητα, οι φοροδιαφυγές και εν γένει η σκοτεινή πλευρά της Εκκλησίας και του κλήρου αποτελούν κάποιο είδος απόσβεσης ενός χρέους που θεωρούταν από πολλούς αφιλοκερδής βοήθεια. Οι ιερείς κάποτε ζούσαν με ολιγάρκεια, με τα αγαθά που τους παρείχαν οι χριστιανοί, οι συνάνθρωποί τους. Αυτά ήταν δωρεά στους αντιπροσώπους του Θεού. Τώρα στο όνομά του* πλουτίζουν και τα ράσα… τα οποία παρεμπιπτόντως, όταν ράβονται για τον ανώτερο κλήρο, κοστίζουν αρκετά παραπάνω από τον βασικό μισθό.

*το κεφαλαίο καταργείται λόγω θέσης του συγγραφέα

Μάριος Οικονόμου - Ομάδα του e-protasi